New African experiences!

Dag allemaal!
Het is alweer een paar weken geleden dat ik mijn laatste berichtje heb geschreven. Ondertussen heb ik weer een boel nieuwe Afrikaanse ervaringen opgedaan...
Om maar te beginnen met mijn minst fijne Afrikaanse ervaring; ik heb vijf dagen lang ziek –maar dan ook écht ziek!- op bed gelegen, met alle daar bij behorende symptomen. Ik zal jullie verdere details besparen, maar ik heb heel wat uren doorgebracht op de grond van de badkamer, in de buurt van de wc. Ik heb meerdere keren gedacht dat ik het loodje zou leggen, maar na vijf dagen knapte het gelukkig eindelijk op! Ik was behoorlijk verzwakt en wat kilo’s kwijtgeraakt, maar inmiddels, ruim een week later, ben ik –en helaas de kilo’s (grapje)- er weer helemaal bij! Wat het geweest is, geen idee… Een voedselvergiftiging (ook al eet ik hier geen vlees) of toch iets opgelopen in het ziekenhuis? Het is niet te achterhalen, maar ik ben in ieder geval blij dat ik hersteld ben.
Na deze ellendige week besloot ik om afgelopen maandag te beginnen op de afdeling Gynaecologie & Obstetrie. In het ziekenhuis in Lugazi had ik hier ook al rondgelopen, maar aangezien deze afdeling in dit ziekenhuis bekend staat als een van de best georganiseerde afdelingen, wilde ik hier nog wel eens een kijkje nemen. ’s Ochtends om 8.30u werd ik verwacht bij het ochtendrapport, waarna de visite over de afdeling zou volgen. Vol frisse moed begon ik, maar helaas viel dit wat tegen.
Ook hier was het een grote chaos op de verloskamer – een zaal met zo’n 35 bedden. Aan de ene kant liggen de vrouwen met ‘high risk’; HIV, andere infecties, keizersnedes in de voorgeschiedenis, tweelingen, etc. Aan de andere kant van de zaal is de ‘low risk’; vrouwen die over het algemeen gewoon kunnen bevallen.
Mijn eerste dag heb ik geholpen op de operatiekamer van de maternity. Over het algemeen vinden de keizersnedes te laat plaats, met alle gevolgen van dien. Tijdens de eerste keizersnede was er niemand om het baby’tje aan te pakken, dus nam ik die taak op mij. Toen de buik open werd gemaakt, stroomde het vruchtwater met alle ontlasting van de baby er al uit – een slecht teken! Baby’tjes poepen namelijk in het vruchtwater als ze stress hebben. Toen ik het kindje aanpakte, was het helemaal slap en ademde het niet. Vreselijk! Gelukkig kwam de anesthesioloog er snel aan en hielp hij mij; uitzuigen, beademen en reanimeren! Ik had geen flauw idee waar alles lag en werkte, dus ik probeerde maar wat. Het voelt best naar als je niet weet wat je moet doen, terwijl je weet dat er wat moet gebeuren! Uiteindelijk –na ruim 5 minuten- was er een teken van leven! Ik heb me verbaasd over de kalmte van de anesthesioloog; hij vroeg een paar keer om een zuster en zuurstof, maar voor de rest… In Nederland zouden echt alle alarmtroepen ingeschakeld worden!
De rest van de week heb ik doorgebracht op de maternity zelf. Het was een pittige week! Naast alle indrukken die ik hier opdoe, kost alles ook nog eens extra energie door de hitte. Bij de eerste bevalling die ik bijwoonde, kon ik het kindje aanpakken en wegen. Toen ik vervolgens terug liep met de baby naar de moeder, werd ik door een van de nurses gewezen op het feit dat de baby aan het plassen was – ahaaaa…. Mijn witte jas (inclusief camera, handschoenen, mondkapje, stethoscoop en desinfectiemiddel), broek en schoenen nat!!
De rest van de tijd op de maternity was vreselijk! Het grootste deel van de nurses was aan het staken, waardoor er dus een groot gebrek aan personeel was. Ik wilde graag assisteren tijdens bevallingen en ik had ook duidelijk verteld aan de zuster dat ik niet zelfstandig een bevalling wilde doen. Ze zou me komen helpen, maar toen het moment daar was – je raadt het al – was er geen zuster te bekennen! Vreselijk vond ik het, maar als je het kind geboren ziet worden, kun je het ook niet maken om zelf weg te lopen. Zo goed en kwaad als het kon, heb ik haar toen geholpen. Gelukkig ging alles goed en deed het kindje het ook goed! Ze had wel een klein scheurtje dat gehecht moest worden; of ik dat ook even wilde doen. Toen heb ik toch wel heel duidelijk gemaakt dat ik hier niet bekwaam in was en gezegd dat ik het niet wilde doen. Een van de Oegandese studenten zei toen tegen de zuster dat hij het wel wilde ‘proberen’. Pardon?! Ik heb me er verder maar niet meer mee bemoeid, maar in Nederland zou dit absoluut niet door de beugel kunnen.
De volgende dag begon ook erg hectisch. Tijdens de eerste bevalling waarbij ik assisteerde, werd een blauw, niet ademend baby’tje geboren. Nadat ik het in de doeken had gewikkeld, werd er verwacht dat ik het kindje zou beademen. Daar liep ik dan met een voor mijn gevoel levenloos kindje naar de andere kant van de zaal, op zoek naar zuurstof en een masker om te beademen. Een zuster volgde en hielp me. Het duurde even voordat we konden beginnen met beademen, omdat we het masker niet zo snel voorhanden hadden. De zuster begon met beademen, ik deed een poging om de zuurstof aan te sluiten. Na een hoop gepruts bleek dat de zuurstof niet werkte. De zuster bleef roepen dat we zuurstof nodig hadden – logisch- maar toen ik vroeg waar ik dat dan kon vinden, kon ze me dat niet vertellen. ‘Er was geen zuurstof meer beschikbaar’. Uiteindelijk zijn we van de ene naar de andere zaal gelopen, waarna ook bleek dat daar geen zuurstof was. Zo’n 12 minuten later waren we in een kamer met zuurstof en kon het baby’tje zuurstof toegediend krijgen. Althans, dat zou je denken. Maar nee, we moesten perse de zuurstofbril gebruiken van de maternity, dus de zuster ging terug naar de maternity om dit op te halen. Hoe frustrerend! De baby ademde uiteindelijk zelf, maar ik ben bang dat het grote gevolgen zal hebben voor het kindje.
De bevallingen daarna waren erg chaotisch. Ik vroeg de zuster of ze kon helpen, aangezien een vrouw bijna aan het bevallen was. Ze antwoordde me dat ze vandaag maar met een paar waren en dat ik er was om de bevallingen te doen. Pardon? Ik heb haar geprobeerd duidelijk te maken dat dit absoluut niet de bedoeling was, maar ik kon niet anders dan blijven staan en helpen. De bevalling duurde lang en halverwege kwam er een noodkreet van een andere vrouw, van wie de baby zo’n beetje al geboren werd. Handschoenen uit, handschoenen aan, en hup, gaan! Ik heb die dag twee vrouwen geholpen tijdens de bevalling, maar daarna besloot ik gauw naar huis te gaan. Het was nog vroeg, maar ik kon het niet langer aanzien. Vrouwen lagen op bedden te gillen, andere vrouwen kropen over de grond. Het was naar om ze niet te kunnen helpen, maar ik voelde me zo vervelend over mijn eigen positie en wilde dit niet langer doen.
Vrijdag zijn we op outreach geweest. Helaas waren de vaccinaties weer niet verkrijgbaar en moesten we een andere invulling gaan geven aan de outreach. We hebben een schooltje bezocht en daar een health talk gegeven. Heel leuk om te doen! Daarna was er nog een spreekuur voor de kindertjes. Aangezien maar een van ons kon helpen, besloot ik om voor de klas te gaan staan. Zij wilden graag een Nederlands liedje leren en na heel wat oefenen konden ze het zingen: ‘hoofd-schouders-knie-en-teen’!

Ik moet morgen nog maar even kijken wat ik deze week wil gaan doen. Officieel zou ik nog een week naar de Gynaecologie & Obstetrie, maar ik denk dat het beter is om ergens anders heen te gaan. De sikkelcelkliniek lijkt me ook erg interessant, dus ik denk dat ik morgen maar vraag of ik daar aan de slag kan. Nog maar drie nachten en dan komt mama ook al! Ik ben heel benieuwd wat zij gaat vinden van het Afrikaanse leven. We gaan er een mooie tijd van maken!